Vetten hebben een slechte naam als het op het lichaamsgewicht aankomt. Het zouden dikmakers zijn. Maar vetten zijn ook ontzettend belangrijk en zelfs onmisbaar voor het lichaam.
Waarom is vet nodig?
Het lichaam gebruikt vet in eerste instantie als energiebron en als energie-
reserve. Vet is een gemakkelijke energiereserve omdat het lichaam vet heel gemakkelijk kan opslaan, in tegenstelling tot koolhydraten en vetten. Vet is energierijk, het levert per gram 9 kcal en dat is een stuk meer dan koolhydraten en vetten. Daarom is het wel verstandig om matig te zijn met het gebruik van vet.
Het lichaam heeft vet nodig voor de opbouw van cellen en om het lichaam te beschermen tegen indringers. Vet is ook nodig voor de aanmaak van hormonen en galzuren en speelt een rol bij de waterhuishouding en de uitwisseling van stoffen in de cellen.
Daarnaast is vet een drager van de vitamines A, D, E en K en het is een smaakdrager. Dat wil zeggen dat voedsel door vet meer smaak krijgt. Veel mensen die gewend zijn erg veel vet te eten en dat ineens drastisch minderen ervaren ook dat eten veel minder lekker smaakt. Dit is echter een kwestie van wennen, na verloop van tijd krijgt eten met minder vet ook weer meer smaak.
Als laatste is vet ook erg belangrijk om het lichaam warm te houden.
Verzadigd en onverzadigd
Binnen de vetten wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten, verzadigd en onverzadigd vet. Verzadigd vet is ook wel het verkeerde vet, onverzadigd vet is het goede vet.
Verzadigd vet komt voornamelijk voor in harde soorten boter en margarine en daarnaast in producten zoals volle melkproducten, volvette kaas, worst, slagroom, koek, taart, chips en snacks.
Verzadigd vet is niet zo goed voor het lichaam omdat het kan zorgen voor hart- en vaatziekten. Dit omdat verzadigd vet het, slechte, cholesterol verhoogt, dit cholesterol plakt vast in de vaten waardoor deze kunnen verstoppen en er eventueel infarcten kunnen ontstaan.
Onverzadigd vet komt voor in olie, noten, zaden, vette vis en avocado. Deze vetsoort is juist goed voor het lichaam omdat het slechte cholesterol gehalte erdoor verlaagd wordt. En daarnaast verhoogd onverzadigd vet het gehalte goed cholesterol. Deze vorm van cholesterol haalt de slechte vastgeplakte cholesterol uit de vaten waardoor deze weer goed open gaan.
Naast verzadigd en onverzadigd vet is er ook nog transvet. Deze vorm is nog slechter voor het lichaam dan verzadigd vet. Dit omdat het slechte cholesterol hierdoor verhoogd wordt en het goede cholesterol erdoor verlaagd.
Hoeveel nodig?
Omdat vetten veel energie leveren is het verstandig om hier matig mee te zijn. Per dag mag ongeveer maximaal 20-40% van de totale voeding uit vet bestaan. Bij de neiging naar overgewicht kan maximaal 35% worden aangehouden.
Het totaal verzadigd vet mag maximaal 10% zijn.
Het lichaam kan heel veel soorten vetzuren zelf maken uit de voeding, dit worden ook wel niet-essentiële vetten genoemd. Er zijn echter ook een aantal essentiële vetten die alleen via de voeding binnen kunnen komen, dit zijn onder andere de omega 3 en 6 vetten. Om ook voldoende van die essentiële vetzuren binnen te krijgen is het raadzaam om wekelijks twee keer vis te eten waarvan minimaal één keer vette vis.
